1. Dwars door de Alpen
Zurich – Graz
De langste rechtstreekse verbinding door de Alpen is de EuroCity Transalpin, die dagelijks van het Zwitserse Zürich naar het Oostenrijkse Graz rijdt. Een echte Alpenoversteek van west naar oost in 9,5 uur.
De uitzichten over de Zürichsee zijn verleidelijk, maar na Zürich komen dan toch echt de bergen in zicht. Je scheert langs de oevers van de smaragdgroene Walensee. Tussen Buchs en Feldkirch reis je door Liechtenstein en steek je de Rijn over, die hier de grens met Zwitserland vormt. De trein gaat nu richting St. Anton am Arlberg (1304m, het hoogste station op deze route).
Een hoogtepunt is de Trisannabrug, een constructie uit 1884 van 87 meter hoog. Vanaf deelstaathoofdstad Innsbruck trein je verder dwars door Tirol. Langs bekende wintersportplaatsen rijd je bij Kitzbühel richting Saalfelden, waar de trein een scherpe bocht maakt. De Transalpin vervolgt zijn route langs Zell am See, waar het kristalheldere meer de omliggende bergtoppen weerspiegelt. Je kunt hier een glimp opvangen van de Kitzsteinhorn (3203m) bij Kaprun en de eeuwige sneeuw.
De trein slingert tot Bischofshofen door het Salzachtal, langs de rivier, door tunnels en over bruggen. Het stuk over de Ennstalbahn biedt uitzichten op de Grimming (2351m) en Dachstein (2995m). Op de bochtige trajecten vanuit de panoramawagon kun je vaak de hele trein zien. In het plaatsje Selzthal verandert de trein van richting. Vlak voor Graz klim je nog over de Schoberpas op 849 meter hoogte. Van begin tot eind een prachtige route, met natuurlijk een Bordrestaurant en een eersteklasrijtuig met panoramaramen.
2. Naar de poolcirkel per nachttrein
Stockholm – Narvik
Deze treinreis van Stockholm, dwars door Zweden naar Narvik (Noorwegen) is een van de mooiste treinreizen in Europa. Het duurt 18 uur om vanuit de Zweedse hoofdstad het hele land te doorkruisen, een route door de eindeloze bossen van Midden-Zweden tot het noorden van Lapland en over de bergen naar Noorwegen. Vooral in de zomer, wanneer het de hele nacht licht is, kun je vanuit je treinraam eindeloos genieten van de natuur.
De eerste paar honderd kilometer snelt de trein door bosrijk gebied, dus hier kun je op zich best je gordijntje dicht doen (want: middernachtzon!) om weg te dromen. Vanaf Gällivare wordt het echt boeiend. Hier volgt de trein de Iron Ore Line (Malmbanan), de legendarische ijzerertsroute. In Gällivare heb je ook aansluiting op de Inlandsbanan, een andere route door de Zweedse binnen- landen. Na mijnstad Kiruna volgt de spoorlijn zo’n 50 km lang de zuidelijke oever van het magische gletsjermeer Torneträsk met misschien wel de spectaculairste uitzichten van de hele reis, onder meer op de Poort van Lapland (Lapporten). Vervolgens kom je langs Abisko, het noordelijke startpunt van de populaire langeafstandswandelroute Kungsleden, waarvoor veel hikers hier de trein verlaten. Veel wandelaars kiezen ook voor mooie tochten in het Abisko National Park.
Kort na de Noorse grens bij Riksgränsen begint het landschap weer te veranderen. De laatste kilometers sjokt de trein hoog boven het Rombakenfjord en is het uitzicht onvergetelijk. De afdaling naar Narvik duurt ongeveer een uur. Dit laatste gedeelte wordt ook wel de Ofotenlijn genoemd (Narvik ligt aan het Ofotfjord). Je reist door een ruig landschap met uitzicht over het fjord en grillige bergtoppen. Langs deze lijn loopt ook de Navvy Road, een wandelroute over een voormalige bevoorradingsweg die gebruikt werd tijdens de bouw van de spoorlijn. Dan arriveert de trein uiteindelijk in Narvik, het meest noordelijke (normaalspoor)station in Europa.
3. Wintertrip naar de top van de Harz
Wernigerode – Brocken
Besneeuwde bossen, middeleeuwse kastelen en sagen over heksen. De Harz is een paradijs voor romantici, sprookjesboekenfans en outdoorliefhebbers. De rit per stoomtrein naar de 1141 meter hoge Brocken duurt vanaf Wernigerode ruim anderhalf uur.
Op het stationnetje van de Harzer Schmalspurbahnen, direct naast Wernigerode Hauptbahnhof, kun je een ouderwets kartonnen Edmondsonkaartje kopen. De stoomlocomotief en de historische rood-witte rijtuigen sjokken eerst langs vier tussenstationnetjes en de huizen en tuinen van Wernigerode. Daarna begint de klim naar de Brocken. Op dit traject tuf je op slakkengang door de smalle bochten en de enige tunnel op het netwerk. Naarmate je de Brocken nadert, wordt de sneeuwlaag dikker en de wind guurder. Dan bereik je het stationnetje Drei Annen Hohne.
Tijdens de treinrit vraag je je soms af of je in een droom bent beland. Want een houten wagon die door een puffende locomotief wordt voortgetrokken, dat is nou niet helemaal van deze tijd. Niet alleen de stationnetjes, ook de geur van gestookte kolen, de snerpende stoomfluit, de sissende locomotief en de conducteur die je kaartje nog ouderwets knipt; alles ademt ‘vroeger’. Tel hierbij op het besneeuwde landschap met de uitgestrekte bossen en valleien en zo nu en dan een betoverend kasteel: het maakt deze winterse reis onvergetelijk. Heb je zin in frisse berglucht, ga dan even naar de balkons van de trein, om bij een gemiddelde snelheid van 25 km/u heerlijk uit te waaien. De kale top van de Brocken boven de boomgrens heeft een klimaat dat lijkt op dat van IJsland of de Alpen op 2000 meter. Niet zelden zijn er felle rukwinden of hangt er dichte mist. De berg laat zijn ware magie pas zien tijdens een winterse wandeling, wanneer het landschap in een wonderland verandert. Zo’n 178 dagen per jaar ligt er sneeuw op de top. Houd er rekening mee dat het er wel erg koud is en er een vlijmscherpe wind waait, waardoor er soms zelfs een gevoelstemperatuur van -42 graden kan ontstaan. Opwarmen kan bij het bezoekerscentrum Brockenhaus in het Hexenflug café. Na de treinrit kun je in de omgeving het hele jaar door prachtig wandelen, bijvoorbeeld een deel van de Harzer-Hexen-Stieg, ooit verkozen tot de mooiste wandelroute in Duitsland.
