Na alle prikkels van Mexico-Stad, waar we het land binnenkwamen, voelt Oaxaca de Juárez als een verademing. Dit is de hoofdstad van de gelijknamige staat, met een koloniaal stadscentrum dat op de Unesco Werelderfgoedlijst prijkt. Op het zócalo, het centrale plein, is het altijd gezellig druk. Locals ontmoeten elkaar, er klinkt muziek en er wordt gedanst. In het centrum vind je overal leuke, veelal culinaire, hotspots. Wij belanden bij een kraampje waar een variant op mole negro wordt gemaakt, dé nationale saus, bestaande uit zo’n dertig ingrediënten, waaronder chocola. Verrassend, maar perfect in balans. Natuurlijk proeven we ook de beroemde tlayuda, een gigantische tortilla gevuld met bonen, avocado en Oaxaca-kaas. Oaxaca is naast een culinair walhalla ook dé kunststad van Mexico. Op een kleine tien minuten lopen vanaf het centrum ben je in Jalatlaco, een van de oudste wijken. Door de kleurrijke huizen, wapperende vlaggen en gevels vol street-art wanen we ons hier in het Cubaanse Havana van de jaren ‘50.
Het best bewaarde geheim
Na enkele dagen in Oaxaca de Juárez pakken we onze rugzakken en laten we de stad achter ons. We gaan wat noordelijker, naar Santiago Apoala, het best bewaarde geheim van Oaxaca. We moeten er duidelijk iets voor over hebben om off the beaten track te gaan; een colectivo (lokale, gedeelde taxi) en tuktuk wiegen ons over hobbelige, onverharde bergpassen. We liften ook nog een stuk, dat is hier prima te doen. Onderweg zien we oude mannen met pakezels, vrouwen met manden op hun hoofd en auto’s vol bloemen voor Día de los Muertos.
Eenmaal aangekomen in het boerendorp, lijkt de tijd te hebben stilgestaan. De inwoners kijken verrast op als we hen vriendelijk begroeten met een buenos días. Toeristen zien ze hier maar zelden. We boeken een rustieke cabin met zicht op de rivier. Zingende vogels en tsjirpende krekels heten ons welkom. ’s Avonds koken we op open vuur en delen we mezcal met een jonge local. Deze gedestilleerde alcoholische drank wordt net als tequila gemaakt van de agaveplant. Niet veel later komen andere dorpelingen ons zelfgemaakte tortas en quesadillas brengen. Wat een warmte en gastvrijheid!
De volgende ochtend verkennen we de vallei en nemen we een koude douche onder een vijftig meter hoge waterval. We volgen de rivier stroomopwaarts en klimmen over grote rotsblokken tot we terechtkomen in een kloof. Een smal pad leidt ons naar een plek die te mooi is om waar te zijn. We picknicken aan een kabbelend beekje tussen torenhoge bergen. Op de terugweg passeren we een herder met zijn kudde schapen. Het rurale Mexico stelt allesbehalve teleur. Onze nieuwe vrienden van de vorige avond brengen ons terug naar Oaxaca-Stad. Tijdens de drie uur durende rit delen ze tips over de mooiste spots in de deelstaat. Nu weten we precies waar we heen moeten.
Zweten in de bergen
Na vier uur rijden vanaf Oaxaca de Juárez, bereiken we het zuidelijker gelegen San José del Pacifico. Het dorpje doet zijn bijnaam als pueblo mágico eer aan: de frisse berglucht, geurige dennenbomen en houten hutjes geven de omgeving een serene, magische sfeer. Veel reizigers bezoeken deze plaats voor de ‘magische paddenstoelen’ die hier in het regenseizoen groeien. Deze hallucinogene paddenstoelen worden al eeuwenlang gebruikt door de inheemse bevolking voor spirituele rituelen en medicinale doeleinden.
San José del Pacifico is op zijn mooist bij het krieken van de dag. Terwijl de zon langzaam boven de horizon verschijnt, glijden de mistflarden zachtjes door de bossen. De nevel trekt geleidelijk weg, totdat de wolken volledig verdwijnen en de bergtoppen hun ware gezicht onthullen. De spectaculaire berglandschappen nodigen uit tot een lange boswandeling. We worden beloond met adembenemende uitzichten over diepe valleien vol kleurrijke bloemen. Later op de dag nemen we deel aan een Temazcalceremonie, een traditionele zweethutceremonie om lichaam en geest te zuiveren. Een bijzondere, intense, maar vooral hete ervaring!
Het Tulum van de jaren ‘80
Talloze haarspeldbochten leiden ons naar de Pacifische kust. Dankzij tips van de locals laten we Puerto Escondido, het internationale surfwalhalla, links liggen, om rechtstreeks af te zakken naar het authentieke Mazunte. Dit laid-back dorpje bestaat slechts uit een paar straten en is een echte hippiebestemming. Tot voor kort was er online nog maar weinig te vinden over Mazunte. Het dorpje trekt vooral creatieve en spirituele zielen. Overal vind je gezellige restaurants, leuke winkels, eco-hostels en yogascholen. De kust is ongerept en het water is wild. We surfen, snorkelen en huren een scooter om de omgeving te verkennen. ’s Avonds wandelen we naar Punta Cometa, een plek boven op de kliffen, om de zon te zien zakken in de zee. Onder de sterrenhemel genieten we van een live reggaeconcertje op het strand. Dankzij de ongeëvenaarde energie van deze fijne plek beslissen we spontaan om hier wat langer te blijven.
Surreële filmset
Onze laatste stop is de kilometers lange kuststrook van Huatulco. We volgen een zandpad door de jungle dat uitkomt in een woestijnachtig gebied vol cactussen. Het geluid van de golven komt steeds dichterbij en voor we het weten staan we op een verlaten strand. Het is niet verwonderlijk dat Bahía Cacaluta vroeger als filmset werd gebruikt. Bergen in de verte, cactussen tussen het zand en een onbewoond eilandje vlak voor de kust – wow! We zwemmen met kleurrijke vissen, trekken de aandacht van een nieuwsgierige pijlstaartrog en zien meer dan tien verschillende soorten koraal. Wat een bijzondere ervaring. De staat Oaxaca heeft ons de ziel van Mexico laten zien, proeven en voelen. Wat ons betreft mag deze onontdekte parel nog wel even geheim blijven…
